Verónica Tíscar, Araba ESIko Erizaintzako Irakaskuntza-gainbegiraleak, doktorego-tesia defendatu du
Erizainak funtsezkoak dira larrialdietan gaixoen eskubideak errespetatzeko diziplina anitzeko taldearen barruan, Lleidako Unibertsitatearen (UdL) doktorego-tesi baten arabera, Investén-isciii, Osakidetza eta Torontoko Unibertsitatearekin elkarlanean
Verónica Tíscar-Gonzálezek garatutako ikerketak helburu espezifiko hauek zituen: bihotz-geldialdia mugatzen duten alderdi bioetikoen gaineko ezagutzak eta jarrerak ebaluatuko zituen tresna bat diseinatzea eta baliozkotzea, erizainak pazienteen eskubideen defendatzaile gisa duen rola aztertzea, eta pazienteek, familiak eta osasun-profesionalek gure testuinguru soziokulturalean ikusten den BBBri buruz duten ikuspegia ezagutzea.
Horretarako, hiru ikerketa-proiektu paralelo garatu ziren, aztertu beharreko fenomenoan sakontzea ahalbidetu zutenak.
Lehenengo azterlanean Osakidetzako 347 erizainek parte hartu zuten galdetegia baliozkotzeko proiektuan. Emaitzen arabera, alde nabarmenak daude prestakuntza-ikastaro bat jaso zuten profesionalen jarreretan.
Bestalde, bihotz-geldialdiak eta BBBren garaian senideen presentziak mugatzen dituzten alderdi bioetikoen aurrean erizainak duen rola aztertze aldera, lau eztabaida-talde sortu ziren. Talde horietan Euskal Autonomia Erkidegoko hiru probintzietako erizainek eta medikuek hartu zuten parte, bai eta bihotz-patologia larria duten pazienteek eta haien senideek ere. Beraz, bihotz-geldialdi batean inplikatutako eragile guztien ikuspegiak sartu eta aztertu ziren, Verónica Tíscar-Gonzálezek azaldu duenez, haien esperientziak eta bizipenak aztertzea funtsezkoa baitzen aztertu beharreko arazoa sakon ulertzeko.
Proiektu honek baliozkotutako lehen tresna ematen du, ezagutza teorikoak bihotz-gelditzea mugatzen duten alderdi bioetikoen aurreko jarrerekin erlazionatzeko aukera ematen duena, Tíscar doktoreak azpimarratu duenez. "Egia esan, interes pixka bat sortzen ari da komunitate zientifikoan, eta hori erabiltzeko eskaerak jaso ditugu hainbat tokitako ikertzaileengandik; besteak beste, AEBetatik, Puerto Ricotik, Kroaziatik eta Malaysiatik".
BBB garaian senitartekoek duten presentziari dagokionez, eta erakunde zientifiko ugarik gomendatzen duten arren, dolua hobeto onartzea bezalako onurak erakutsi baititu, ez da praktika hedatua, AEBak eta Kanada izan ezik, horiek beren eskubidetzat jotzen baitute. Harrigarria izan zen gure testuinguru soziosanitarioan garatutako azterlanaren emaitzek aho batez arbuiatu zutela pazienteak eta familiak aurrez aurre zegoen BBB, Verónica Tíscar-ek azaldu duenez, eta horrek alderdi kulturalen eragin argia duela. Gure gizartean erronka bat da ildo horretan aurrera egitea, are gehiago COVID-19 pandemiaren egungo egoeran, pazienteen laguntza mugatua baitago. Zalantzarik gabe, egoera hori konpontzen denean berriro lan egin beharko dugu.
Azkenik, erizainek, diziplina arteko taldeko kide gisa, pazienteen eskubideak errespetatzeko duten garrantzia azpimarratu du ikertzaileak, eta "beharrezkoa da erizainen etika ahalduntzea", adierazi du Verónica Tíscar-Gonzalezek.
Ikerketa hau Verónica Tíscar-González doktore-tesiaren esparruan egin da, nazioarteko aipamena duena, Araba ESIko Erizaintzako Irakaskuntza-gainbegiralea eta Bioarabako Erizaintza Kliniko eta Osasun Komunitarioko Taldearen Koordinatzailea. Tesiaren izenburua 'Psikologia arloko ezagutzak eta jarrerak bihotz-biriketako geldialdia mugatzen duten alderdi bioetikoen aurrean' da, eta Montserrat Gea-Sánchez eta Joan Blanco-Blanco doktoreak, Lleidako Unibertsitateko Erizaintza eta Fisioterapia Fakultatekoak; eta Teresa Moreno-Casbas doktoreak, Carlos III.a Osasun Institutuko Osasun Zaintza eta Zerbitzuen Ikerketa Unitatekoa (Investén-isciii), zuzentzen dute.
Tesi honen edukiaren zati bat Torontoko Unibertsitatean (Kanada) egindako ikerketa egonaldi batean garatu zen, Denise Gastaldo eta Elizabeth Peterren doktoreak laguntzarekin. Verónica Tíscar-González Arabako lehen erizaina da nazioarteko aipamen hori jasotzen.
I. artikulua: Umbrella review of the evidence about inpatient witnessed resuscitation. Onartua International Journal of nursing studies aldizkarian argitaratzeko.
II. artikulua: Nursing knowledge of and attitude in cardiopulmonary arrest: Cross-sectional Survey analysis. PeerJ aldizkarian argitaratua. 2019.
III. artikulua: The advocacy role of nurses in cardiopulmonary Resuscitation. Nursing Ethicsen argitaratua. 2019.
IV. artikulua: Senideen presentzia bihotz-biriketako bizkortzean: pazienteen, senideen eta osasun-profesionalen ikuspegiak Euskadin. Lehen Mailako Arretan argitaratua. 2018.
